Tuesday, March 13, 2012

เรื่องความเข้าใจผิดทาง ดาราศาสตร์

เรื่องความเข้้าใจผิดทางดาราศาสตร์์
โดย  นิพนธ์์ ทรายเพชร 
ราชบัณฑิต ผู้้เชี่ยวชาญพิเศษ สสวท.

        มีหลายเรื่องเกี่ยวกับดวงดาวและอวกาศที่เราเข้าใจผิดเพราะสาเหตุนานาประการ เป็นต้นว่า“เห็นเป็นอย่างนั้น” ได้ยินได้อ่านมาอย่างนี้” “ฟังผู้รู้บอกมา” ล่าสุดมีภาพยนตร์เรื่องหนึ่ง
บอกว่าโลกจะล่มสลายในปีค.ศ. 2012 เป็นต้น จึงขอนำบางเรื่องที่เข้าใจผิดทางดาราศาสตร์
มาอธิบายเพื่อความเข้าใจว่าถูกต้อง


ดวงจันทร์มีด้านมืด
       เรื่องนี้เป็นเรื่องจริง เพราะดวงจันทร์ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง ด้านที่ได้รับแสงจากดวงอาทิตย์จะสว่างเป็นกลางวันอีกด้านหนึ่งมืดเป็น กลางคืน ดวงจันทร์จึงมีด้านมืดด้านสวว่างตลอดเวลา แต่บ างคนไม่คิดแบบนี้ แต่คิดว่าด้านไกลของดวงจันทร์มืดเสมอ ข้อนี้จริงสำหรับวันเดือนเพ็ญ (ขึ้น 15 ค่ำ) เพราะด้านใกล้ของดวงจันทร์ได้รับแสงอย่างเต็มที่ เนื่องจากหันไปทางดวงอาทิตย์ ด้านไกลจึงเป็นกลางคืนทั้งหมด และด้านใกล้เป็นกลางวันทั้งหมด แต่ในวันเดือนดับ (แรม 14 – 15 ค่ํา) ด้านใกล้ไม่ได้รับแสงจึงมืด ด้านไกลสว่างเพราะด้านไกลของดวงจันทร์หันไปทางดวงอาทิตย์ ณ ตำแหน่งใด ๆ ของดวงจันทร์รอบโลก ดวงจันทร์จะได้รับแสงอาทิตย์ครึ่งดวงเสมอ เหมือนโลกที่สว่างครึ่งหนึ่งเป็นกลางวันและอีกครึ่งหนึ่งมืดเป็นกลางคืน บนโลกกลางคืนยาวนานประมาณ 12 ชั่วโมงแต่บนดวงจันทร์เวลาตั้งแต่ดวงอาทิตย์ขึ้นถึงดวงอาทิตย์ตกยาว 14.8 วัน บนดวงจันทร์ก็เหมือนกับบนโลกเพียงแต่กลางวัน-กลางคืน ยาวกว่าบนโลก


Astronaut Stephen K Robinson
ไม่มีแรงโน้มถ่วงในอวกาศ
       นิวตันค้นพบกฎแรงโน้มถ่วงระหว่างวัตถุมวล m1 กับวัตถุมวล m2 ที่อยู่ห่างกัน r ว่าแรงแปรผันตรงกับ
m1 m2 และแปรผกผันกับกำลัง 2 ของระยะห่าง ซึ่งเขียนเป็นสมการได้ว่า แรง F = G m1 m2 / r2 เมื่อ G เป็นค่าคงที่สากลของแรงโน้มถ่วง หมายความว่า กฎนี้ใช้ได้ทั่วไปในโลก ในระบบโลก - ดวงจันทร์ ระบบสุริยะ ในดาวฤกษ์ ในกาแล็กซีของเรา และในอวกาศ มีแรงโน้มถ่วงในอวกาศแน่นอนความเชื่อเรื่องไม่มีแรงโน้มถ่วงในอวกาศเกิดขึ้นในยุคอวกาศ เมื่อทุกคนดูทีวีแล้วเห็นมนุษย์อวกาศลอยอยู่ในอวกาศในสภาพไร้น้ำหนัก นักเขียนหนังสือประเภทนิยายวิทยาศาสตร์ อาร์เทอร์ ซี คลาร์ค ได้ใช้คำว่า “zeroG” ฟังดูเหมือนกับหมายความว่า ไม่มีแรงโน้มถ่วงแต่ความจริงก็คือ นักบินอวกาศอยู่ภายใต้แรงโน้มถ่วงของโลก แรงโน้มถ่วงของโลกกำลังดึงนักบินอวกาศให้ตกสู่ผิวโลกแบบเดียวกับดึงลูกแอปเปิลให้ตกสู่พื้นโลก ยานอวกาศและนักบินอวกาศกำลังตกลงพร้อม ๆ กัน หากนักบินอวกาศยืนอยู่บนเครื่องชั่งน้ําหนัก เครื่องชั่งจะชี้ที่เลข 0 เพราะไม่มีแรงกดลงบนเครื่องชั่ง มนุษย์อวกาศจึงอยู่ในสภาพไม่มีน้ําหนักหรือไร้น้ําหนัก ในอวกาศนักบินอวกาศกำลังตกตลอดเวลาแต่ตกไม่ถึงพื้นดิน การที่เป็นเช่นนี้ได้จะต้องมีแรงดึงนักบินอวกาศไว้ แรงนั้นคือแรงโน้มถ่วงระหว่างนักบินอวกาศกับโลก ซึ่งมีค่าเท่ากับ GMm/r2 เมื่อ M เป็นมวลของโลก m คือ มวลของนักบินอวกาศ และ r คือ ระยะห่างระหว่างนักบินอวกาศกับจุดศูนย์กลางของโลก ในอวกาศจึงมีแรงโน้มถ่วงเสมอ ดวงจันทร์ก็อยู่ภายใต้แรงโน้มถ่วงของโลกจึงเคลื่อนรอบโลก ดาวเทียมทั้งหลายเคลื่อนรอบโลกก็เพราะแรงโน้มถ่วงของโลกทั้งสิ้น หากไม่มีแรงโน้มถ่วง ยานอวกาศจะเคลื่อนที่ไปในแนวเส้นตรงหนีออกไปจากโลก

วิดีทัศน์

*******
ปลายชอล์กจาก  http://magazine.ipst.ac.th

No comments:

Post a Comment